Sức đề kháng là “lá chắn” tự nhiên giúp cơ thể chống chọi với các tác nhân gây bệnh từ môi trường bên ngoài. Trong bối cảnh cuộc sống hiện đại với nhịp độ nhanh chóng và áp lực công việc, việc tăng cường sức đề kháng không chỉ giúp bạn ít ốm vặt hơn mà còn duy trì sức khỏe lâu dài. Theo lời khuyên từ các chuyên gia y tế, bao gồm bà Võ Ngọc Yến Nga – truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông với hơn 20 năm kinh nghiệm điều trị các vấn đề về bổ dưỡng và hệ miễn dịch – việc xây dựng thói quen hàng ngày một cách khoa học là chìa khóa then chốt. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn những cách tăng đề kháng thực tế, dễ áp dụng để tăng sức đề kháng, dựa trên nguyên tắc Đông y kết hợp khoa học hiện đại, giúp bạn dễ dàng thực hiện và thấy sự cải thiện rõ rệt.
Dinh dưỡng hỗ trợ tăng sức đề kháng
Chế độ ăn uống đóng vai trò nền tảng trong việc nuôi dưỡng hệ miễn dịch, cung cấp các dưỡng chất thiết yếu để các tế bào miễn dịch hoạt động tối ưu. Theo bà Võ Ngọc Yến Nga, “Dinh dưỡng không chỉ là ăn no mà phải cân bằng, giúp cơ thể tự cân bằng âm dương, từ đó tăng khả năng chống lại bệnh tật”. Bằng cách ưu tiên thực phẩm tự nhiên, bạn có thể bổ sung đầy đủ vitamin, khoáng chất và chất xơ, giảm nguy cơ nhiễm trùng lên đến 30% theo các nghiên cứu từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Để thiết lập thực đơn dinh dưỡng khoa học, bạn có thể áp dụng các nguyên tắc sau:
- Ăn uống điều độ đúng giờ, tránh bỏ bữa hoặc chế độ giảm cân cực đoan, vì điều này làm suy yếu hệ miễn dịch do thiếu năng lượng ổn định.
- Cân bằng đầy đủ 4 nhóm chất cần thiết: tinh bột, đạm, chất béo lành mạnh và vitamin-khoáng chất. Hãy ưu tiên các “thực phẩm vàng” như rau củ quả tươi để tăng cường sức sống cho cơ thể.
Cân bằng 4 nhóm chất để tăng cường sức đề kháng
Việc phân bổ hợp lý các nhóm chất dinh dưỡng giúp hệ miễn dịch hoạt động nhịp nhàng, giống như một cỗ máy được bôi trơn đầy đủ. Bà Võ Ngọc Yến Nga nhấn mạnh rằng, trong Đông y, sự cân bằng này tương tự nguyên tắc “bổ khí huyết”, giúp cơ thể chống lại “tà khí” từ bên ngoài. Tập trung vào các nguồn thực phẩm tự nhiên sẽ mang lại hiệu quả lâu dài, thay vì phụ thuộc vào thuốc bổ.
Trong đó, cần chú ý bổ sung đầy đủ những thực phẩm có vai trò thiết yếu đối với hệ miễn dịch như:
- Nhóm đạm (Protein): Là “xương sống” của kháng thể, giúp sửa chữa tế bào và chống nhiễm trùng. Các nguồn giàu protein bao gồm thịt nạc, cá hồi, trứng gà ta, đậu phụ và sữa chua không đường – lý tưởng cho bữa sáng hàng ngày.
- Chất béo tốt (Omega-3): Giảm viêm và hỗ trợ sản sinh tế bào miễn dịch. Tìm thấy trong cá béo, hạt óc chó, dầu oliu và bơ – chỉ cần 1-2 muỗng mỗi ngày là đủ.
- Bổ sung nước đầy đủ: Uống 1,5-2 lít nước/ngày qua nước lọc, trà thảo mộc hoặc nước ép trái cây. Thiếu nước làm hệ miễn dịch “khô hạn”, dễ bị virus tấn công, theo nghiên cứu từ Harvard Medical School.
Những vitamin và khoáng chất cần bổ sung để tăng sức đề kháng
Vitamin và khoáng chất hoạt động như “vệ sĩ” bảo vệ tế bào khỏi gốc tự do và tăng cường sản xuất bạch cầu. Với kinh nghiệm từ hàng ngàn bệnh nhân tại Dược Bình Đông, bà Võ Ngọc Yến Nga khuyên nên ưu tiên nguồn thực phẩm tự nhiên thay vì viên uống, để tránh tác dụng phụ. Những dưỡng chất này không chỉ tăng đề kháng mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể, giúp bạn năng động hơn trong cuộc sống hàng ngày.
Các loại cần bổ sung hàng ngày bao gồm:
- Vitamin C: Chống oxy hóa mạnh mẽ, tăng sản xuất interferon chống virus. Ăn cam tươi, kiwi hoặc ớt chuông – chỉ 1 quả cam/ngày đã cung cấp 70mg.
- Vitamin D: Kích hoạt tế bào miễn dịch, đặc biệt hữu ích cho người ít tiếp xúc nắng. Nguồn từ cá ngừ, lòng đỏ trứng hoặc nấm – bổ sung 600 IU/ngày theo khuyến nghị NIH.
- Vitamin A và E: Bảo vệ niêm mạc hô hấp và da. Rau bina, cà rốt cho vitamin A; hạt hướng dương cho vitamin E – kết hợp salad để hấp thụ tốt hơn.
- Kẽm và Sắt: Hỗ trợ lành vết thương và vận chuyển oxy đến tế bào miễn dịch. Thịt bò nạc, hạt bí cho kẽm; rau lá xanh cho sắt – tránh ăn kèm trà để tăng hấp thụ.
- Selen và Vitamin B: Chống viêm và chuyển hóa năng lượng. Hạnh nhân, trứng cho selen; ngũ cốc nguyên hạt cho vitamin B – lý tưởng cho người làm việc văn phòng.
Hạn chế thực phẩm có hại cho sức đề kháng
Bên cạnh việc bổ sung, việc loại bỏ các yếu tố “kẻ thù” của hệ miễn dịch là bước quan trọng không kém. Thực phẩm chế biến sẵn chứa chất bảo quản có thể làm suy yếu lợi khuẩn đường ruột – nơi sản sinh 70% tế bào miễn dịch. Bà Võ Ngọc Yến Nga lưu ý: “Ăn uống phải ‘trừ tà’ trước khi ‘bổ chính’, để cơ thể không bị tích tụ độc tố”.
Hãy tránh hoặc giảm tối đa:
- Thực phẩm đóng gói như mì ăn liền, bánh kẹo chứa đường tinh luyện và phụ gia nhân tạo.
- Thức ăn nhanh giàu chất béo trans: Gà rán, khoai tây chiên – thay bằng nướng hoặc hấp.
- Rượu bia và đồ uống có ga: Làm mất nước và ức chế bạch cầu, tăng nguy cơ nhiễm trùng lên 20%.
Thiết lập các thói quen tốt giúp tăng đề kháng
Thói quen hàng ngày là nền tảng xây dựng sức đề kháng bền vững, giúp cơ thể tự điều chỉnh và chống chịu stress – nguyên nhân chính làm suy giảm miễn dịch. Theo Đông y, đây là cách “dưỡng sinh” để cân bằng khí huyết. Bà Võ Ngọc Yến Nga chia sẻ rằng, chỉ cần kiên trì 21 ngày, bạn sẽ cảm nhận sự khác biệt rõ rệt về sức khỏe.
Các thói quen có lợi bao gồm:
- Ngủ đủ 7-8 giờ/đêm, đi ngủ trước 23h để hormone tăng trưởng hoạt động tối ưu.
- Giữ tinh thần thoải mái qua thiền hoặc tắm nước ấm – giảm cortisol, hormone gây hại cho miễn dịch.
- Duy trì cân nặng lý tưởng và vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên để ngăn virus xâm nhập.
- Khám sức khỏe định kỳ và tiêm chủng: Theo lịch Bộ Y tế, đặc biệt vaccine cúm hàng năm.
Tập thể dục đều đặn để tăng sức đề kháng
Vận động cơ thể kích thích lưu thông bạch huyết, tăng số lượng tế bào miễn dịch lên 50% sau mỗi buổi tập. Không cần gym chuyên nghiệp, chỉ 30 phút/ngày là đủ để “kích hoạt” hệ miễn dịch, theo nghiên cứu từ American College of Sports Medicine. Bà Võ Ngọc Yến Nga khuyến nghị kết hợp bài tập nhẹ nhàng với hít thở sâu, phù hợp với nguyên tắc Đông y.
Các bài tập phù hợp:
- Đi bộ nhanh hoặc chạy bộ: 5.000 bước/ngày để cải thiện tuần hoàn.
- Yoga và thiền động: Giảm stress, tăng linh hoạt – lý tưởng cho người lớn tuổi.
- Bơi lội hoặc đạp xe: Toàn thân vận động, không gây áp lực khớp.
- Cardio nhẹ như nhảy dây: Tăng nhịp tim, đẩy mạnh oxy hóa tế bào.
Các công thức đơn giản từ dân gian giúp tăng sức đề kháng
Dân gian Việt Nam lưu giữ nhiều bài thuốc quý từ thảo dược, dễ làm tại nhà và an toàn cho mọi lứa tuổi. Những công thức này không chỉ tăng đề kháng mà còn bổ trợ cho hệ hô hấp, dựa trên kinh nghiệm lâm sàng tại Dược Bình Đông. Bà Võ Ngọc Yến Nga khẳng định: “Thảo dược là ‘bí quyết’ từ tổ tiên, giúp cơ thể tự chữa lành mà không phụ thuộc hóa chất”.
Một số công thức dễ áp dụng:
- Tỏi ngâm mật ong: 5 tép tỏi đập dập ngâm 200ml mật ong trong 7 ngày. Uống 1 thìa/ngày để kháng khuẩn, tăng bạch cầu – hiệu quả với cảm cúm.
- Trà tía tô: 10g lá tía tô sắc nước uống nóng, giàu vitamin C chống oxy hóa – đặc biệt tốt cho mùa mưa.
- Chanh sả gừng: Ép 1 quả chanh với gừng tươi và sả đun sôi, uống ấm để thanh nhiệt, tăng sức đề kháng hô hấp.
- Siro húng chanh từ Dược Bình Đông: Sản phẩm chiết xuất tự nhiên, hỗ trợ trị ho và tăng miễn dịch – tiện lợi cho trẻ em và người lớn, với công thức Đông y truyền thống.
Để đạt kết quả tốt nhất, hãy kết hợp dinh dưỡng, thói quen và vận động một cách kiên trì. Nếu cần tư vấn cá nhân hóa, liên hệ Dược Bình Đông để được chuyên gia hỗ trợ. Sức khỏe là tài sản quý giá – hãy bắt đầu hôm nay để cơ thể luôn vững vàng!
——————
Tác giả: Bà Võ Ngọc Yến Nga, truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông, giàu kinh nghiệm điều trị các vấn đề về bổ dưỡng.
Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y tại Địa chỉ: 43/9 Mễ Cốc, Phường Phú Định, TP.HCM
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Dược Bình Đông. Khi chia sẻ, cần trích dẫn nguồn đầy đủ: “Tác giả: Lương y Võ Ngọc Yến Nga – Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: “Theo Dược Bình Đông” hoặc tương tự, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
—————————-
Nguồn tham khảo: Healthline, Hello Bacsi, Vinmec, Medlatec, Nhà thuốc Long Châu
Lương y Võ Ngọc Yến Nga 